عبدالرضا واعظی هیر؛ ناصر جبرائیلی اندریان؛ شعیب بختیاری
دوره 6، شماره 20 ، آذر 1398، ، صفحه 41-56
چکیده
تکتونیزه شدن استان کردستان و گسترش سنگهای کربناته انحلالپذیر، باعث توسعهی کارست شده است. تعیین واحد کارستی و غیرکارستی و انتقال موقعیت چشمهها و غارها روی نقشه نشان داد که تمام غارهای منطقه بر روی واحدهای کارستی قرار گرفتهاند. مقایسهی دیاگرام گلسرخی امتداد گسلهای اطراف چند غار با امتداد راهروهای این غارها تأثیر آب ...
بیشتر
تکتونیزه شدن استان کردستان و گسترش سنگهای کربناته انحلالپذیر، باعث توسعهی کارست شده است. تعیین واحد کارستی و غیرکارستی و انتقال موقعیت چشمهها و غارها روی نقشه نشان داد که تمام غارهای منطقه بر روی واحدهای کارستی قرار گرفتهاند. مقایسهی دیاگرام گلسرخی امتداد گسلهای اطراف چند غار با امتداد راهروهای این غارها تأثیر آب یا ساختار در کنترل الگوی توسعهی غارها مشخص گردید. با اینکه 29 درصد از سازندهای استان را واحدهای کارستی تشکیل میدهد، به علت تراکم و دبی بالای چشمههای کارستی، 5/69 درصد آبدهی کل چشمههای استان از واحدهای کارستی میباشد. از نظر کاربری حدود 79 درصد آب مورد نیاز کشاورزی و 4 درصد آب شرب استان کردستان از چشمههای کارستی تأمین میشود. کمترین هدایت الکتریکی مربوط به چشمههای سازند سخت و واحدهای کارستی بوده و بیشترین و کمترین دبی ویژه به ترتیب مربوط به سنگهای کربناته و سنگهای بلورین میباشد. با توجه به شرایط زمینشناسی و تکتونیکی منطقه حدود ۹0 درصد چشمهها تحت تأثیر درز و شکستگیهای تکتونیکی تشکیل شدهاند. سیستم توسعهی کارست در بخشهای جنوبی استان عمدتاً کانالی و در بقیهی قسمتهای منطقه افشان است.
حامد جعفریان؛ عبدالرضا واعظی هیر؛ حسین پیرخراطی
دوره 5، شماره 15 ، شهریور 1397، ، صفحه 75-94
چکیده
چکیده
برای بررسی کیفیت آبهای زیرزمینی شهرستان ارومیه تعداد 15 نمونه از آب چشمههای مختلف در کل گسترهی مطالعاتی برداشت گردید. اندازهگیری غلظت کاتیونها و آنیونهای اصلی (HCO3, Cl, SO4, Mg, Ca, Na, K) و برخی خواص آب همچون EC، pHو TDS به صورت برجا در محل نمونهبرداری و با استفاده از دستگاههای قابل حمل اندازهگیری شد. بررسی نمودارهای ...
بیشتر
چکیده
برای بررسی کیفیت آبهای زیرزمینی شهرستان ارومیه تعداد 15 نمونه از آب چشمههای مختلف در کل گسترهی مطالعاتی برداشت گردید. اندازهگیری غلظت کاتیونها و آنیونهای اصلی (HCO3, Cl, SO4, Mg, Ca, Na, K) و برخی خواص آب همچون EC، pHو TDS به صورت برجا در محل نمونهبرداری و با استفاده از دستگاههای قابل حمل اندازهگیری شد. بررسی نمودارهای دایرهای نشان داد که ژیپس موجود در واحد آبرفتهای جوان سبب بالا رفتن جزئی مقدار SO4 و EC در نمونههای موجود در حوضهی آبگیر این واحد شده است و همچنین وجود مارنهای موجود در منطقه باعث افزایش مقدار Naدر برخی از نمونهها شده است. تیپ غالب نمونههای آب زیرزمینی منطقه، بیکربناته و کلسیک بوده و فرآیندهایی چون تعویض یونی (به علت حضور کانیهای رسی)، هوازدگی و انحلال سازندهای آهکی و دولومیتی موجود در منطقه عوامل اصلی کنترلکنندهی شیمی آب چشمههای موردمطالعه بوده است، همچنین مشخص گردید که بخش اعظمی از تغذیهی آب چشمهها از واحدهای زمینشناسی مشابه (آهکهای پرمین و واحدهای تخریبی میوسن) صورت میگیرد که ازنظر کشاورزی مناسب بوده و اکثریت نمونهها برای شرب از کیفیت خوب برخوردار هستند. بالاترین همبستگی بین سولفات و TDS با 84 درصد است که نشاندهندهی شوری نسبی در برخی نمونهها تحت تأثیر این یون بوده و همبستگی کلسیم و بیکربنات نشان از منشاء ناشی از انحلال آهک و دولومیت است.